شغل معماری چیست
اگر از طراحی لذت می‌برید و عاشق ساخت و ساز هم هستید، شغل مهندسی معماری می‌تواند برای شما ایده‌آل باشد.
معرفی اجمالی معماری
معماری، هنر و فن طراحی و ساختن بناها، فضاهای شهری و دیگر فضاهای درونی و بیرونی برای پاسخ هماهنگ به نیازهای کارکردی و زیباشناسانه است.معماری بیش از اینکه تکنیک و فن باشد، هنر و ذوق است. در واقع می‌توان گفت ظاهر و نمای شهرها را مهندسان معمار می‌سازند. معماری که برخی آن را مادر هنرها می‌دانند، قدمتی بسیار طولانی در تاریخ دارد و در ایران نیز به سال‌ها پیش از اسلام باز می گردد.
طراح و سازنده بناها و ساختمان‌ها را مهندس معمار می‌نامند. او نقشه‌های ساختمان‌های جدید و برنامه بازسازی و محافظت از ساختمان‌های قدیمی را طراحی می‌کند. همچنین کار مهندس معمار طرح‌ریزی ترکیب و نحوه قرار گیری مجموعه‌ای از ساختمان‌ها و فضاهای اطراف آن‌ها نیز هست. او این کارها را با تکیه بر علم مهندسی، ذوق هنری و شناختی که از فرهنگ، آداب و رسوم، جغرافیای انسانی و طبیعی محل مورد نظر دارد، انجام می‌دهد.
حوزه‌های فعالیت مهندس معمار
مهندس معماری می‌تواند در زمینه‌های زیر فعالیت کند:
- طراحی (تک‌بنا یا مجموعه زیستی کوچک)، از طرح‌های اولیه تا مراحل اجرایی کار و طراحی اجزا و عناصر تشکیل دهنده بنا
- رهبری و سرپرستی دفاتر مشاور معماری (مهندسی مشاور)
- نظارت عمومی و عالی بر صحت انجام کار در عملیات اجرایی ساختمانی (مهندسی ناظر)
- مدیریت و هماهنگی اجرایی پروژه‌های معماری (مدیریت پروژه)
- تاسیس و سرپرستی موسسات پیمانکاری و احداث ساختمان
- همکاری با همه متخصصانی که کار آن‌ها به نحوی با ساماندهی محیط زیست مرتبط است. مانند اکولوژیست‌ها، جغرافی‌دانان، اقلیم‌شناسان، برنامه‌ریزان اقتصادی و اجتماعی و…
- طراحی پارک‌ها و میادین شهری و محوطه‌سازی آن‌ها
- مشارکت در پروژه‌های برنامه‌ریزی و طراحی شهری و شهرسازی
- طراحی تک‌بناها در مقیاس کوچک و انجام دکوراسیون داخلی
- انجام کارهای پژوهشی و آموزشی در زمینه طراحی فضا
وظایف مهندس معمار
برخی از مهم‌ترین وظایف مهندس معمار عبارتند از:
- یافتن پروژه جدید از طریق بازاریابی و دادن توضیحات لازم برای مشتری
- مشورت با مشتری برای تعیین نیاز مشتری و الزامات لازم برای ساختمان‌ها
- بررسی و تحلیل شرایط و خصوصیات زمین و محوطه ساخت و ساز
- تعیین خصوصیات فیزیکی و کمی طرح همراه با تخمین مواد و تجهیزات لازم و هزینه‌یابی و زمان بندی اولیه پروژه
- تهیه طرح‌ها و نقشه‌های پروژه با استفاده از نرم‌افزارهای طراحی و مدل‌سازی کامپیوتری
- همکاری با سایر مهندسان از جمله مهندسان تاسیسات مکانیک، مهندسان برق و دیگران در انجام محاسبات فنی و تاسیسات مکانیکی و برقی.
- نظارت بر کار تکنسین‌ها و کارگران
- بستن قرارداد با پیمانکاران
- مدیریت پروژه‌های ساخت و ساز
- بازدید از محل پروژه برای اطمینان یافتن از پیشرفت آن مطابق با برنامه
مهارت و توانمندی‌های مورد نیاز مهندس معمار
مهندس معمار باید روش‌مند و منطقی باشد. همچنین باید برنامه‌های طراحی و نقشه‌کشی کامپیوتری را بداند و بتواند در شرایط کاری پرفشار کار کند. مهندس معمار باید فردی دقیق، منظم و خلاق باشد و با تکیه بر قدرت تجسم، ذوق هنری و علم مهندسی خود به طراحی نقشه ساختمان‌های مختلف بپردازد. این‌ها از مهم‌ترین مهارت‌های مورد نیاز او هستند:
- رویکرد روش‌مند، تحلیلی و منطقی (همچون سایر مشاغل مهندسی و فنی)
- داشتن ذوق و استعداد هنری
- توانایی عالی در ریاضیات به خصوص هندسه
- مهارت‌های ارتباطی و مذاکره‌ای قوی (برای موفقیت بیشتر در گرفتن پروژه و یا مذاکره با کارفرمایان و متقاعد کردن آن‌ها)
- دقت زیاد و توجه به جزئیات (که هم در مهندسی نیاز است هم در فعالیت‌های هنری و معماری هر دو را در کنار هم دارد)
- توانایی مدیریت و سازماندهی (به منظور سازماندهی تیم‌های کاری) و انجام کار تیمی
- توانایی تحمل فشار کاری زیاد
- آگاهی از اثرات اجتماعی و زیست محیطی پروژه‌ها
- قدرت تجسم و خلاقیت
- توانایی حل مساله
- اطلاعات عمومی خوب در زمینه تاریخ به خصوص تاریخ معماری ایران و جهان، جغرافیا، اقلیم‌شناسی، روان‌شناسی، مردم‌شناسی و اقتصاد (چون معماری با همه این عناوین در ارتباط است.)
مهارت‌های طراحی و نقشه‌کشی با استفاده از نرم‌افزارهای کامپیوتری
امروزه نرم‌افزارهای رایانه‌ای یکی از مهم‌ترین ابزارهای اصلی مهندس معماری است در انجام کارهای مهندسی است. اگر به بررسی اجمالی آگهی‌های استخدامی مهندس معماری بپردازید، متوجه خواهید شد اکثر کارفرماها، شرکت‌ها و سازمان‌ها یکی از شرایط جذب مهندس معمار را تسلط بر نرم‌افزارهای مربوط به حوزه مهندسی معماری قرار داده‌اند. بنابراین اگر می‌خواهید در شغل مهندسی معماری موفق باشید، به راحتی و به سرعت بتوانید شغل مناسب و پردرآمدی را پیدا کنید یا اگر شاغل در این حوزه هستید و می‌خواهید پله‌های ترقی را سریع‌تر طی کنید، مطمئن باشید یادگیری نرم‌افزارهای تخصصی مهندسی معماری یکی از راه‌های اصلی و مطمئن برای شماست. مهم‌ترین نرم‌افزارهای تخصصی و کاربردی مهندسی معماری عبارتند از:
| نام نرم‌افزار | توضیح |
|---|---|
| Auto Cad | نرم‌افزار طراحی‌های دو بعدی و سه بعدی و علوم مهندسی مرتبط با نقشه‌کشی |
| ۳D Max | نرم‌افزار ساخت و متحرک‌سازی مدل‌های سه بعدی |
| Revit | نرم‌افزار مدل‌سازی و طراحی نقشه‌های ساختمانی |
| V-ray | نرم‌افزار رندر گرفتن در کل نرم‌افزارهای سه بعدی |
| ArchiCAD | نرم‌افزار طراحی، ترسیم و تحلیل سه بعدی ساختمان |
| Floor Plan ۳D | نرم‌افزار طراحی مدل‌های سه بعدی از منازل و ساختمان‌ها |
| Sketchup | نرم‌افزار ساخت اشکال سه بعدی |
تحصیلات لازم برای ورود به شغل مهندسی معماری
فارغ‌التحصیلان رشته مهندسی معماری و مهندسی عمران در مقطع کارشناسی بهترین گزینه برای ورود به مشاغل مرتبط با معماری هستند. همچنین فارغ‌التحصیلان رشته‌ها و گرایش‌های مختلف کارشناسی ارشد معماری نیز می‌توانند به صورت تخصصی‌‌تر وارد این شغل شوند. برخی از این رشته و گرایش‌ها به شرح زیر است:
- انرژی و معماری
- مهندسی معماری
- تکنولوژی معماری
- معماری منظر
- مدیریت پروژه و ساخت
- معماری داخلی
- سایر رشته و گرایش‌های کارشناسی ارشد مهندسی معماری
آینده شغلی، بازار کار و فرصت‌های استخدامی مهندس معماری
مهندس معمار فرصت‌های شغلی زیادی را به صورت کارهای پروژه‌ای پیش رو دارد. پیشرفت کاری مهندس معمار به میزان زیادی به مهارت‌ها، شایستگی‌ها و تجارب او ارتباط دارد. مهندس معمار با داشتن تجربه کاری و سرمایه لازم می‌تواند شرکت مستقلی تاسیس کند و به شکل قراردادی با سازمان‌ها، شرکت‌ها و افراد مختلف کار کند. همچنین می‌تواند در شرکت‌های دولتی و خصوصی حوزه معماری و ساخت و ساز مشغول به کار شود .مهندس معمار آمادگی کار در رشته‌های مرتبط با معماری مانند معماری داخلی، طراحی صحنه یا طراحی صنعتی را نیز دارد.
معمولا بیشتر مهندسان معمار که مدرک کارشناسی دارند می‌توانند طراح فنی ساختمان‌ها، ناظر اجرای طرح و سرپرست دفاتر مشاوره شوند. مهندسان معماری که مدارک عالی در مقطع تحصیلات تکمیلی دارند، به دلیل گذراندن دروس هنری معماری بیشتر، علاوه بر طراحی بناها می‌توانند به طراحی و ساخت ماکت و طراحی معماری داخلی بپردازند یا به عنوان ناظر ساخت فعالیت کنند. مهندس معمار می‌تواند حتی کار و کسب درآمد خود را از زمان تحصیل شروع کند و به عنوان نقش‌کش و کمک طراح وارد بازار کار شود.
مهندس معمار برای اینکه بتواند کار نظارت بر ساختمان را انجام دهد، باید از سوی نظام مهندسی ساختمان پروانه اشتغال به کار دریافت کند. در واقع باید صلاحیت نظارت و طراحی او از سوی مراجع ذی‌صلاح تایید شود. بسیاری از مراجع مانند شهرداری‌ها و مراکز صدور پروانه ساختمان، برای صدور پروانه ساخت یا مجوزهای دیگر، فقط نقشه‌هایی را می‌پذیرند که توسط مهندسان معمار دارای پروانه اشتغال تهیه شده باشند و برای کنترل و نظارت نیز باید از این افراد استفاده شود.
کار مهندس معمار با مهندس عمران در گرایش سازه شباهت‌هایی دارد. اما یک تفاوت اساسی بین آن‌ها این است که مهندس عمران در طراحی بنا صرفا به اصول فنی توجه می‌کند اما مهندس معمار علاوه بر اصول فنی، به جنبه‌های زیبایی‌شناختی، روان‌شناسی و فرهنگی آن بنا نیز توجه دارد. مهندس معمار معمولا بر اساس ایده‌های فردی، نیازهای جامعه، قوانین و مقررات موجود و خواست و سلیقه کارفرما، کار طراحی ساختمان‌ها و بناها را انجام می‌دهد.
با توجه به وضعیت رو به رشد انواع ساخت و سازهای مسکونی، تجاری، فرهنگی و ... و سود آور بودن این عرصه، به نظر می رسد بازارکار نسبتا مناسبی پیش روی مهندسان معماری باشد. لازم به ذکر است که در این شغل معمولا آقایان راحت تر می توانند شغل خود را بیایند و یا برای پروژه های ساخت و ساز قرارداد ببندند. البته موفقیت مهندس معماری در یافتن موقعیت شغلی مناسب، بیشتر به میزان علاقه، مهارت، دانش و تجربه و کارنامه فعالیت او بستگی دارد.
معماری مانند بسیاری از مشاغل نیست که بتوان ساعات کاری مشخصی برای آن تعریف کرد. مهندس معمار به طور مداوم با کار خود درگیر است و ساعت کاری برای او خیلی معنایی ندارد. محل کار مهندس معمار در دفاتر کاری و در محل پروژه‌های ساخت و ساز است و در محل پروژه باید از لباس‌های ایمن از جمله کلاه و کفش مجهز استفاده کند.
شخصیت‌های مناسب شغل مهندسی معماری
در یک انتخاب شغل صحیح و درست، عوامل مختلفی از جمله ویژگی‌های شخصیتی، ارزش‌ها، علایق، مهارت‌ها، شرایط خانوادگی، شرایط جامعه برای هر فرد باید در نظر گرفته شوند. یکی از مهم‌ترین این عوامل ویژگی‌های شخصیتی است. شناخت درست شخصیت هر فرد فرآیندی پیچیده و محتاج به تخصص و زمان کافی است. البته هر فرد ویژگی‌های منحصر به فرد خود را دارد، حتی افرادی که به نوعی تیپ شخصیتی مشابه دارند، باز هم در برخی موارد با یکدیگر متفاوت اند. به طور کلی همیشه افراد موفقی از تیپ‌های شخصیتی مختلف در همه مشاغل هستند و نمی‌توان دقیقا اعلام کرد که فقط تیپ‌های شخصیتی خاصی در این شغل موفق می‌شوند. اما طی تحقیقاتی که صورت گرفته تیپ‌های شخصیتی که برای این شغل معرفی می‌شوند، عموما این کار را بیشتر می‌پسندند و رضایت شغلی بیشتری در آن داشته‌اند.
از تجربیات دیگران استفاده کنید!
مطالعه تجربیات شرکت کنندگان آزمون‌های استخدامی سازمان‌های مختلف در دوره های گذشته می تواند نقش بسزایی در قبولی شما در سازمان مورد نظر داشته باشد.
۵۸ نظر برای آشنایی با شغل مهندس معماری