دست‌کم برای ۳۵هزار معلم طرح مهرآفرین هنوز کد یا شناسه استخدامی توسط سازمان اداری و امور استخدامی صادر نشده است.
این تعداد از معلمان که بعضی از آن‌ها نزدیک به ۱۷سال به تدریس در مدارس کشور مشغول‌اند، همچنان به عنوان نیروی پیمانی شناخته می‌شوند نه نیروی رسمی. این درحالی است که بر اساس قانون مدیریت خدمات کشوری، هر فرد استخدام پیمانی پس از پنج سال باید از حالت پیمانی به رسمی تبدیل شود. ولی گویا سازمان اداری و استخدامی چنین رویکردی را در قبال معلمان مهرآفرین ندارد.
آذر سال۱۳۹۱ بود که دولت دهم، طرح جنجالی «مهرآفرین» را به تصویب رساند که در آن جذب ۵۰۰هزار نیروی انسانی در دستگاه‌های دولتی پیش‌بینی شده بود. اگرچه همان روزها مصوبه یاد شده به دلیل مغایرت با قوانین کشور با انتقاد مجلس شورای اسلامی و دیوان محاسابات کشور مواجه شد، ولی دولت وقت بر اجرای آن اصرار داشت و بدین ترتیب براساس گزارش ارائه شده از سوی علی اصغر فانی، وزیر آموزش و پرورش دولت یازدهم، ۱۴۸هزار نفر به صورت پیمانی در سال‌های ۹۱ و ۹۲ جذب وزارت آموزش و پرورش شدند که بخش قابل توجهی از آن‌ها نیروهایی قراردادی و نهضتی بودند.
همان‌طور که قابل پیش‌بینی بود مصوبه مهرآفرین در دولت یازدهم به بن‌بست رسید؛ به‌طوری که ابتدا در مرداد ۹۲ اجرای آن متوقف شد و پس از آن نیز منوط به تامین بودجه از محل صرفه‌جویی از سوی دستگاه‌ها شد. البته وضعیت معلمان مهرآفرین در وزارت آموزش و پرورش شاید کمی وخیم‌تر بود، چرا که این وزارتخانه بیشتر بر کیفیت آموزشی تاکید داشت و به همین خاطر تلاش می‌کرد برمبنای قانون، تمام نیروی موردنیازش را صرفا از طریق دانشگاه فرهنگیان و شهید رجایی و اگر نتوانست، بقیه آن را از محل ماده ۲۸ تامین کند.
بدین ترتیب و در حالی که چندین سال از بلاتکلیفی و انتظار معلمان مهرآفرین برای تبدیل وضعیت و استخدام رسمی در آموزش و پرورش می‌گذشت، نمایندگان مجلس شورای اسلامی در اسفند ۱۳۹۹ و در جریان بررسی لایحه بودجه ۱۴۰۰ و بخش هزینه‌ای آن با بندهای الحاقی ۴، ۵، ۶، ۷ و ۸ تبصره ۲۱ ماده واحده موافقت کردند که براساس بند الحاقی۴ تبصره یاد شده، وزارت آموزش و پرورش و سازمان اداری و استخدامی کشور مکلف شدند به استخدام معلمان طرح مهرآفرین از محل باقیمانده مجوزهای استخدامی استفاده نشده و همچنین تمامی معلمان قرآنی اقدام کنند و بار مالی ناشی از اجرای این بند، از محل ردیف ۱۲۷۵۰۳ وزارت آموزش و پرورش در سقف ۵۰۰میلیارد ریال تامین شود.
البته باز هم این تلاش‌ها چندان مفید نبود تا اینکه بار دیگر نمایندگان مجلس دست به کار شدند و در اسفند۱۴۰۰ و در جریان بررسی لایحه بودجه سال۱۴۰۱ کشور با تصویب بند الحاقی۲ تبصره۲۰ ماده واحده این لایحه دولت را مکلف کردند تا به تبدیل وضعیت نیروهای جامانده استخدامی سال‌های ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۲ در طرح مهرآفرین با اولویت معلمان قرآنی اقدام کند. درواقع بر اساس بند الحاقی یاد شده، سازمان اداری و استخدامی کشور و وزارت آموزش و پرورش باید برای تبدیل وضعیت، تخصیص شناسه و استخدام رسمی تمامی مشمولان طرح مهرآفرین اقدام کنند.
با این حال دو سال از آخرین مصوبه نمایندگان مجلس شورای اسلامی برای تعیین تکلیف معلمان مهرآفرین می‌گذرد اما مشکل همچنان پابرجاست.
چرا بسیاری از معلمان مهرآفرین که قرار بود تا سال ۱۳۹۶ استخدام رسمی آموزش و پرورش شوند همچنان بلاتکلیف هستند؟
مجلس به‌طور جدی پیگیر مشکل معلمان مهرآفرین است
محمدرضا احمدی سنگری، عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی در پاسخ به قدس می‌گوید: وضعیت نیروهای مهرآفرین از نظر قانونی کاملا مشخص است و هیچ مشکلی در این زمینه وجود ندارد. درواقع ما در دوره یازدهم مجلس وقتی دیدیم معلمان مهرآفرین که تعدادشان به ۸۰هزار نفر می‌رسد و بعضی از آن‌ها بالای ۱۶- ۱۵ سال سابقه آموزگاری دارند مشمول قانون رتبه‌بندی معلمان نمی‌شوند و یا برای اینکه استخدام رسمی شوند باید آزمون ورودی بدهند، گفتیم درست نیست این افراد که قبلا برای این منظور آزمون داده‌اند، دوباره آزمون بدهند. ضمن اینکه مصوبه مجلس در خصوص تامین نیروی موردنیاز آموزش و پرورش از محل ماده۲۸ پس از جذب مهرآفرینی‌ها بود و قانون هم عطف به ماسبق نمیشود، از سوی دیگر ممکن است بعضی از آن‌ها رتبه لازم را نیاورند. بنابراین برای اینکه آن‌ها بدون شرکت در آزمون، استخدام رسمی شوند، قانون را اصلاح کردیم. علاوه بر این، مشکل رتبه‌بندی آن‌ها را هم حل کردیم. با این حال پس از مدتی موضوع کد استخدامی برای تبدیل وضعیت مهرآفرینان پیش آمد که باز در لایحه بودجه دولت را مکلف به استخدام رسمی آنان کردیم.
وی با بیان اینکه درزمینه تبدیل وضعیت معلمان مهرآفرین در گذشته تعللی صورت گرفته است، تصریح می‌کند: ولی مجلس دوازدهم و به‌ویژه کمیسیون آموزش و تحقیقات به صورت جدی پیگیر رفع مشکل این عزیزان است؛ به‌طوری که در زمان برگزاری جلسات رای اعتماد وزرای پیشنهادی دولت چهاردهم با علیرضا کاظمی، وزیر آموزش و پرورش در خصوص تبدیل وضعیت این نوع معلمان از استخدام پیمانی به استخدام رسمی صحبت کردیم و ایشان با جدیت قول مساعد داد مشکل آن‌ها را که نسبت به دیگر گروه‌های آموزشی اولویت دارد، در آینده نزدیک برطرف کند و برای همه آن‌ها کد شناسه استخدام رسمی صادر شود تا دیگر هیچ دغدغه‌ای حداقل به لحاظ امنیت شغلی نداشته باشند.
پیامد تبدیل وضعیت نشدن معلمان مهرآفرین
علی فرهادی، معاون برنامه‌ریزی و توسعه منابع وزارت آموزش و پرورش نیز به قدس می‌گوید: در خصوص تبدیل وضعیت نیروهای مهرآفرین مکاتبات فراوانی با سازمان امور اداری و استخدامی داشته‌ایم. حتی سازمان چند بار از ما آمار گرفت و همه چیز هم مشخص و مقرر شد در سامانه برای این معلمان کد استخدامی تعریف شود. اما فقط برای تعدادی از آن‌ها کد استخدام رسمی صادر شده است. در واقع صدور کد از اواخر دولت گذشته به دلایلی متوقف شد ولی ما همچنان پیگیر اجرای قانون هستیم تا بقیه معلمان مهرآفرین هم تبدیل وضعیت شوند.
فرهادی با اشاره به اینکه معلمان مهرآفرین برای فعالیت در آموزش و پرورش در حال حاضر مشکل خاصی ندارند، می‌افزاید: فقط برای تبدیل وضعیت از پیمانی به استخدام رسمی باید کد یا شناسه استخدام رسمی آن‌ها توسط سازمان امور اداری و استخدامی به وزارت آموزش و پرورش تحویل داده شود تا ما بر اساس کدها وضعیت استخدامی آنان را تثبیت کنیم.
وی در پاسخ به اینکه چه تعداد از معلمان مهرآفرین هنوز تبدیل وضعیت نشده‌اند و چرا دولت پیشین جلو تبدیل وضعیت این گروه آموزشی را گرفته بود، می‌گوید: برای حدود ۳۵هزار نفر از معلمان مهرآفرین هنوز کد استخدامی تعریف نشده است. البته سازمان نمی‌گوید برای بقیه کد صادر نمی‌کند بلکه در یکی دو مورد، سامانه اطلاعات کارکنان نظام اداری (پاکنا) این سازمان مشکل داشت. مثلا به ما می‌گفتند کدها در سامانه‌شان قابل دسترسی است اما وقتی به سامانه مراجعه می‌کردیم، قابل دسترسی نبود. حتی برای اثبات این موضوع و آزمایش سامانه یاد شده به ناچار جلسه مشترکی ترتیب دادیم و از همان جا با روسای کارگزینی آموزش و پرورش چند منطقه تماس تلفنی برقرار کردیم و از آن‌ها خواستیم وارد سامانه شوند اما پاسخ همه آن‌ها این بود که قابلیت دسترسی به سامانه را برای تعریف کد استخدامی برای معلمان مهرآفرین ندارند. به هرحال پیگیر هستیم تا بتوانیم در اسرع وقت این کار را انجام دهیم.
وزارت آموزش و پرورش همین الان آمادگی دارد در صورت تعریف کد برای معلمان در سامانه، کار تثبیت وضعیت رسمی آنان را انجام دهد. در عین حال با رفع مشکل سامانه پاکنا تلاش می‌کنیم هرچه زودتر کد مستخدم را برای ۳۵هزار معلم مهرآفرین باقی مانده، دریافت کنیم.
معاون برنامه‌ریزی و توسعه منابع وزارت آموزش و پرورش در خصوص پیامدهای تاخیر ده پانزده ساله دولت در تبدیل وضعیت معلمان مهرآفرین از استخدام پیمانی به استخدام رسمی، عنوان می‌کند: چنین اتفاقی اصلا خوب نیست. معلم باید از هر نظر به‌ویژه به لحاظ امنیت شغلی آرامش خاطر داشته باشد. خب معلمان مهرآفرین در حال تدریس در کلاس‌های درس هستند و قطعا تبدیل وضعیت نشدن آن‌ها می‌تواند در عملکردشان در کلاس تاثیر منفی داشته باشد، چون این موضوع آرامش خاطر این عزیزان را به‌هم می‌ریزد.
فرهادی درپاسخ به اینکه آیا تبدیل وضعیت نشدن روی بیمه، حقوق و مزایای معلمان مهرافرین تاثیرگذار بوده است، اظهار می‌کند: این اتفاق هیچ تاثیری در وضعیت بیمه معلمان مهرآفرین نداشته اما روی حقوق و مزایای آن‌ها تاثیر منفی داشته است که ان‌شاءالله با صدور کد استخدام رسمی برای این گروه شاهد تغییرات مثبت و افزایش حقوق و مزایای آن‌ها خواهیم بود. به همین خاطر به‌طور جدی پیگیر قضیه استخدامی آنان هستیم و ان‌شاءالله مشکل این عزیزان در آینده نه چندان دور حل می‌شود.
